Soul Man

Op 5 augustus j.l. was het 10 jaar geleden dat ik mijn moeder uitgeleide deed. En vandaag, 19 augustus was het 30 jaar geleden dat mijn toenmalige vriend stierf. Een moment dat ook verbonden was met mijn moeder in mijn onderbewustzijn, omdat het gebeurde toen ik bij mijn moeder op bezoek was die vakantie vierde op onze camping in Hardenberg. Datzelfde Hardenberg waar ik (en wij allemaal) sindsdien nooit meer was geweest...tot dit jaar.

De dood van mijn op dat moment grote liefde Ronald, was een enorme traumatische gebeurtenis. Ik was net 22, hij was 37. "Je had daddy issues, mam!" zouden mijn dochters zeggen. Ja duh! Je meent het! Maar wat de onderliggende issues van mijn psyche ook waren: ik was stapelgek op deze man en hij op mij. Dat laatste werd door zijn dood wel wat twijfelachtig (dat vertel ik later), maar ik weet dat hij dat op zijn manier echt wel was.

Onze romance begon in Amsterdam, ergens eind februari 1993. Het was de eerste mooie dag na de grauwe winter: de zon scheen en heel Amsterdam had de lente in z'n bol. Iedereen was vrolijk, jassen hingen open en het was druk op straat. Ik zat in de tram ergens richting Zuid. Ik herinner me dat ik opstond om uit te gaan stappen en mijn oog viel op een best wel aantrekkelijke lange man (met mijn 1.89m let ik altijd op lange mannen) die naar mij keek. Het boeide me verder niet, ik stapte uit en liep in de richting van mijn afspraak. Enkele minuten later werd ik op mijn schouder getikt; " Excuse me". Toen ik me omdraaide keek ik in het gezicht van de man uit de tram. Langer dan ik, twinkelende ogen achter een bijzondere zonnebril, een hoge hoed en een suede lange donkerblauwe jas. Toen hij begon te praten vielen mij zijn tanden op: met een spleetje ertussen. Hij was leuk! 

Het zal de lente geweest zijn...we raakten aan de praat, we spraken iets af en de vlam was in de pan. Ik woonde in die tijd nog in een studentenhuis in Leeuwarden. We pendelden dus heen en weer tussen zijn huis in Amsterdam en mijn studentenkamer in Friesland. Hij vond het leuk: "hanging out" met mijn vrienden en vriendinnen in Ljouwert, en zij vonden hem op hun beurt geweldig: een Amerikaanse muzikant, een man van de wereld. Hij had een mobiele telefoon waarmee hij op bepaalde "green points" kon bellen (wie weet dit nog?!). En mijn roommates vonden het geweldig om hem aan de telefoon te hebben vanaf A'dam CS waar hij in de trein stapte om naar mij toe te komen, en dan te blijven praten totdat de verbinding weg viel. En wauw!!! Dat was al wel zeker tot ver voorbij het Scheepvaartmuseum!

Ik stopte met mijn studie en kwam terug naar Noord Holland. Nu waren we nog vaker bij elkaar. Ik tufte met de Fiat Panda van mijn moeder overal met hem naar toe: naar de studio in Roden (GR), waar hij een album aan het opnemen was en ik mijn eerste backing vocals ervaring opdeed en naar het strand in Egmond aan Zee, waar hij zich voornam zo in de zon te bakken dat hij blauw zou worden (zeg maar zo diep zwart dat er een blauwe waas zou ontstaan, zoals bij een raaf). Naast grappig was hij ook erg innemend en hartelijk. Wat hem natuurlijk nog meer woest aantrekkelijk maakte. 

En dat vonden meer vrouwen. Dat merkte ik toen hij plotseling overleed. Ik zou een paar dagen naar mijn moeder en zus gaan die op de camping stonden waar we onze hele jeugd altijd naar toe waren gegaan. Hij zou naar Duitsland, om daar wat studio werk te gaan doen. "I will miss you, but in spirit, we'll always be together" zei hij nog, zoals altijd. Er gingen dagen voorbij. Het werd zelfs een week. En ik hoorde hem niet. Hij reageerde niet op mijn telefoontjes en iets zat mij niet lekker. Op zaterdagavond zou hij optreden in cafe Naar Boven (muziekliefhebbers uit de 90's zegt dit nog wel wat!), dus ik besloot naar het cafe te bellen. Misschien was er iets mis met zijn pieper en had hij niet gezien dat ik hem had gebeld? 

" Cafe Naar Boven, Goedenavond" 

" Hallo met Sanna, de vriendin van Ronald: is hij daar al? Kan ik hem even spreken?"

" Ronald? Die is overleden."

" Wat?" 

" Als jij zijn vriendin bent, dan weet je dat toch zeker wel?"

De wereld stond stil. Ik was totaal verbijsterd. Dit was een vergissing! Toch? De man aan de telefoon was kort, maar gaf summier antwoord op mijn geschokt gestamelde vragen: Hartaanval, Frankrijk en vanavond is er een herdenking in Naar Boven met allemaal muzikanten die hem kenden en zijn band. 

Frankrijk????? Mijn hoofd tolde, ik begreep er niets van. Ik hing op en trillend op mijn benen begon ik te huilen en vertelde mijn moeder wat ik had gehoord. Ik pakte mijn spullen en de autosleutels en vertrok meteen naar Amsterdam. "Zo kun je niet rijden!" zei mijn moeder nog, maar mijn adrenaline levels waren zo hoog dat ik alles kon op dat moment. Toen ik aankwam bij Naar Boven liep ik naar de portier. Hij was degene die de telefoon had opgenomen. "Ik heb je net gesproken", zei ik "Ik ben Sanna."" Oh nee, was jij het!" riep hij verschrikt uit. "Ja maar jou ken ik wel! Jij bent zijn vriendin! O God, sorry hoor, er bellen zo veel vrouwen. Al de hele dag!" Verschrikt sloeg hij zijn hand voor zijn mond: wat had hij nou gezegd? Ik werd naar binnen geloodst, kreeg een drankje van de zaak en duizend excuses. Even later werd ik voorgesteld aan zijn broer, Diamond. Iemand waarover ik veel had gehoord, maar wie ik nog nooit had ontmoet. Hij bleek ook van mij te hebben gehoord: Ronald had over zijn "girlfriend" verteld en had me naar zijn familie in Chicago willen meenemen. Een kleine troost misschien, maar op dat moment was dat alles waar ik me aan vast klampte. Want die avond ontdekte ik dat die grote liefde van mij was dood gegaan toen hij in Frankrijk was met een andere vrouw. Een vrouw waarmee hij voor hij met mij ging, een soort van knipperlicht relatie had gehad. En nee, het was geen hartaanval, maar een of ander vaag ongeluk wat nooit is opgehelderd: hij is bewusteloos in het zwembad van het hotel gevonden, met een hoofdwond. De officiele lezing is dat hij moet hebben gedoken en met zijn hoofd de bodem heeft geraakt. Maar Ronald kon niet zwemmen en vond water alleen maar leuk om door heen te waden en wat te spetteren. Springen of duiken deed hij niet. Hij overleed in de helicopter op weg naar het ziekenhuis.

Ik probeer het kort te houden: de begrafenis was in Chicago en daar kon ik niet heen. Diamond en hun zus Beverly zijn daarna terug naar Amsterdam gekomen, en samen met hen heb ik in de weken daarna van alles gaan regelen. We zijn zelfs nog naar de studio in Roden geweest, waar Diamond nog de laatste dingen voor het album van zijn broer afmaakte. Het was namelijk al grotendeels klaar. Hij nam de master tapes mee, met de bedoeling het album uit te gaan brengen. Maar dit is nooit gebeurd. De "andere vrouw" werd door de familie overal buiten gehouden. Men hield haar verantwoordelijk voor haar dood. Voor haar was ik natuurlijk de "andere vrouw", en ook zij was gekwetst. Dat bleek ook wel toen er enkele dagen na mijn overlijdensadvertentie in de krant, die ik had ondertekend met "Forever your Sunshine, Sanna", een advertentie van haar verscheen. Ondertekend met: " Forever your Queen, Inez". Een typische steek onder water zoals vrouwen die kunnen uitdelen: heel subtiel, maar raak. Ik was het jonge, naieve nieuwste speeltje geweest, maar zij was de oudere, wijzere vrouw. "Jij was misschien zijn zonnetje, maar ik was de echte vrouw in zijn leven". Ik voelde me klein en gekwetst. En tegelijk gesterkt: dankzij de steun vanuit zijn familie, maar ook door de herinneringen en het gevoel van liefde dat ik had ervaren en nog steeds voelde. Maar het ging niet goed met mij, en ik wist: ik moet hier weg. Ik moet uit deze omgeving en even helemaal iets anders gaan doen. Ik moest zoeken naar mij zelf. En zo kwam ik in Tenerife terecht, waar ik ging werken in een hotelpark in de kinder-animatie.

Achteraf bekeken, is dit een gebeurtenis en periode in mijn leven geweest die een enorme impact heeft gehad op hoe ik werd. Wie ik werd. Nu we steeds meer ontdekken over de impact van extreme stress op mensen, begrijp ik steeds beter waarom ik heb geleefd zoals ik deed in de 10 jaar daarna. Ik vluchtte in werk, in relaties...was wanhopig op zoek naar bevestiging. Er zat geen enkele rust in mijn lijf. Ik was in een chronische toestand van Fight/Flight gekomen. De chronische Freeze kwam 11 jaar later. 

In de begintijd was Ronald een soort van dramatisch verloren Grote Liefde. Alles wat ik van hem had, werd als een soort van relikwie bewaard: een haarlok, een hoofddoekje waar zijn geur nog aan zat, zijn lange suede donkerblauwe jas, zijn zwarte blazer, de aansteker die hij mij had gegeven en...de stukjes van zijn zonnebril die waren terug gevonden na zijn ongeluk. Ik had maar 1 echte foto van hem: eentje die ik had genomen toen hij met mijn moeder op de bank zat. Wij samen stonden op geen enkele foto. Zo ging dat in die tijd: we namen nog geen selfies. Langzaam maar zeker kon ik de relikwieen loslaten. En ook dat ideaal beeld. Naarmate ik ouder werd, besefte ik dat echte en duurzame liefde anders was. Dat deze prille liefde nooit de kans had gehad om daar naar toe te groeien, en wellicht was dat ook wel nooit gebeurd. Opeens begreep ik Inez beter. Toch zijn er ook nog restjes: tot aan de dag van vandaag wil ik niet dat iemand weg gaat zonder gedag te zeggen. Of weg gaat met ruzie. Ik ben daar niet meer zo obsessief over, maar toch. Ik houd er niet van en mijn inner circle weet dat. Want niet alleen Ronald stierf onverwacht: ook mijn moeder is plotseling gestorven. 20 jaar na Ronald. 

Gelukkig weet ik dat de dood geen einde is. En ik heb nog heel mooie en bijzondere ontmoetingen mogen hebben met deze man, die een belangrijke rol heeft gespeeld in/voor mijn leven. In spirit, precies zoals hij zei. Ik koester mijn herinneringen aan hem, als aan een heel dierbare vriend. Een bijzonder mens. Die pijn, die moeilijke jaren waren een geschenk: ze hebben me op de reis gebracht naar mijzelf. Ik kon niet anders. Maar nu zeg ik: ik wil het ook niet anders. Alles wat mij is "overkomen" in mijn leven, heeft me tot hier gebracht. Tot de persoon die ik nu ben. En daar ben ik ontzettend dankbaar voor. En dat maakt dat de liefde voor deze man nu nog steeds bestaat. Niet meer van dat jonge meisje met een ongelooflijke crush, maar in een diepe zielsverbinding. Want ik weet: dit hebben we met elkaar afgesproken voor we naar de aarde kwamen. Ik wilde deze les leren, en hij hielp me daarbij. Hij is er een van mijn zielsfamilie, mijn zielsverwant. Mijn soulmate. Mijn "Soulman" (zie video).

Het leven is prachtig...

🦋Sanna, 19 augustus 2023 

Video:

In juni 1993 gaf Ronald me een videotape: "Bewaar deze goed, hij is misschien ooit wat waard"... Het is een opname van Ronald met Herman Brood: een lekker gek filmpje die ze opnamen in een karaoke/video studio in Amsterdam. Het is figuurlijk inderdaad goud waard! En ter gelegenheid van Ronald's 30 jarige sterfdag, wilde ik hem eindelijk eens digitaal maken. De kwaliteit van het beeld en geluid is missschien ruk, maar ik hoop dat jullie er net zo om kunnen lachen en genieten als ik. Vooral de playback kwaliteiten van Herman vind ik hilarisch :)

#ronaldabrams #hermanbrood #90s #soulman